آموزش اصولی بیان ساعت به زبان عربی
یکی از مسائلی که زبان‌آموزان مکالمه عربی را مدت‌ها درگیر می‌کند، اعلام ساعت به عربی است. حتی در مواردی دیده شده، کسانی که از لحاظ مکالمه وضعیت مطلوبی دارند و پیشرفت خوبی داشته‌اند نیز با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند! به همین دلیل هنگامی که از آن‌ها درباره زمان و ساعت سوال می‌شود، همواره احساس نگرانی و پریشانی خفیفی دارند. در این مقاله سعی داریم با بیان چند نکته ساده این مشکل را برای همیشه از جلوی پای شما برداریم. با ما همراه باشید.
فهرست عناوین این مقاله (کلیک کنید)
اولین پیش‌نیاز: اعداد ساعت به عربی
پیش از آنکه وارد بحث ساعت به عربی شویم باید به شما بگوییم که تسلط بر ساعت در عربی با آشنایی اجمالی با اعداد در این زبان رابطه مستقیم و تنگاتنگی دارد. بخاطر همین ابتدا به صورت خیلی مختصر می‌خواهیم نکاتی راجع به اعداد بیان کنیم. اما به صورت خلاصه باید بگوییم که برای اعلام ساعت در عربی، اعداد مورد استفاده در عقربه ساعت‌شمار، اعداد ترتیبی. و عقربه دقیقه‌شمار (و ثانیه‌شمار)، اعداد شمارشی است. اما با ما باشید تا به صورت خلاصه اعداد را با هم بررسی کنیم.
انواع اعداد
اعداد در زبان عربی مانند زبان فارسی (یا دیگر زبان‌ها) به دو بخش ترتیبی و شمارشی تقسیم می‌شود. که همانطور که گفتیم برای اعلان ساعت به عربی به هر دوی این اعداد احتیاج خواهیم داشت.
اعداد ترتیبی عربی برای ساعت
همان‌گونه که در فارسی برای بیان ترتیب و جایگاه و رتبه، از الفاظی متفاوت مانند «اول، دوم، سوم، چهارم …» استفاده میکنیم. در زبان عربی نیز الفاظ متفاوتی برای این منظور وجود دارد که برخی از آن‌ها با فارسی مشترک و برخی هم مورد استفاده در زبان فارسی هستند. اعداد ترتیبی موردنیاز برای اعلام ساعت به زبان عربی در زیر بیان شده است:
|
الواحده 1 |
السّابِعه 7 |
|
الثّانِیه 2 |
الثّامِنه 8 |
| الثّالِثه 3 |
التّاسِعه 9 |
|
الرّابِعه 4 |
العاشِره 10 |
| الخامِسه 5 |
الحادِیه عشَر 11 |
| السّادِسه 6 |
الثّانِیه عشَر 12 |
- از آنجایی که لفظ عربی «ساعه» مؤنث است؛ از اعداد ترتیبی مونث استفاده میکنیم.
اعداد شمارشی عربی برای ساعت
این اعداد، در واقع همان اعداد معمولی بوده که در فارسی از آن برای شمارش اشیاء استفاده میکنیم. اعدادی را که در فارسی به این صورت تلفّظ میکنیم: «یک، دو، سه، چهار و …» در زبان عربی به صورت ذیل استفاده می‌شود:
«الواحِد، الإثنان، الثَّلاث، الاربَع، الخَمس، السّتّ، السَّبع، الثَّمانِی، التِّسع، العَشر، الواحدعشَرَ، إثناعشَرَ، الثَّلاث‌عشرَ، الاربع‌عشرَ، الخمس‌عشرَ… ، العِشرون… ، الثّلاثون…»
- نکته اول: در اعداد شمارشی نیز برای تأنیث عدد، باید یک «ه» به آخرِ کلمهِ اوّل، افزوده شود. البته در مورد عددِ «یک» علاوه بر «الواحده»، «إحدی» نیز استفاده می‌شود. که برای عدد یازده فقط همین شکل مورد استفاده قرار می‌گیرد (إحدی عشر). همچنین عدد «دو» در حالت تانیث تبدیل به «اثنتان» می‌شود.
- نکته دوم: اعداد ترتیبی در زبان عربی، به صورت صفت به‌کار می‌رود. مثلا گفته می‌شود: «الطّابق الثّالث» (طبقه سوم) یا «الحلقه التّاسعه» (قسمت نهم). اما در اعداد شمارشی بستگی به عدد دارد. چنانچه معدود ذکر شود، در عدد یک خود کلمه به شکل مفرد بکار می‌رود. (مانند؛ کتابٌ). در عدد دو باید کلمه را با افزودن «ـانِ» یا «ـینِ» مثنّی کرد. (مانند («کتابان» (مرفوع) و «کتابین» (منصوب و مجرور). از سه تا ده به معدود اضافه شده و به شکل جمع به کار می‌روند. (مانند؛ «ثلاثه کتبٍ» (سه کتاب) یا «اربع بناتٍ» (چهار دختر)). و از یازده به بالا معدود را نصب داده و به شکل مفرد بکار می‌رود. (مانند؛ «اثنی‌عشرَ کتابا» یا «سبعهعشر رجلا»).
- نکته سوم: در اعداد شمارشی، اعداد بین دو دهگان، ابتدا یکان و سپس دهگان تلفّظ می‌شود. (مانند؛ «خمس و اربعون دقیقهً» (45دقیقه) یا «ستّه و خمسون دقیقه» (56دقیقه))
شاید برای شما کمی دشوار به نظر برسد. اما اصلا جای نگرانی نیست! یکی از سخت‌ترین بخش‌های یادگیری زبان عربی همین بخش اعداد عربی است. برای آموزش اصولی و راحت این بخش، می‌توانید مقاله اعداد به زبان عربی را در سایت آموزشگاه سامی مطالعه کنید.
آموزش ساعت به عربی
حالا که با اعداد در زبان عربی آشنا شدیم کار زیادی پیش‌رو نداریم. کافی است بدانید که برای اعلام ساعت در عربی، اعداد مورد استفاده در عقربه ساعت‌شمار، اعداد ترتیبی. و عقربه دقیقه‌شمار (و ثانیه‌شمار)، اعداد شمارشی است. به همین راحتی!
به تصویر زیر نگاه کنید. به عنوان مثال برای اعلام ساعت «چهار و سی‌وپنج دقیقه» گفته می‌شود:«الرّابعهُ و خمسٌ و ثلاثونَ دقیقهً». یا برای اعلام ساعت «سه و پانزده دقیقه (ربع)» گفته می‌شود:«الثّالثه و خمس‌عشرَ دقیقهً». (همچنین و «الرّبع»)، یا برای «پنجِ تمام» گفته می‌شود: «الخامسه تماما».
لازم به ذکر است که در زبان عربی ساعات شبانه روز به صورت «دوازده‌تایی» ذکر می‌شود و در صورتی که ساعاتی غیر از بامداد باشد از «مساءاً» استفاده نموده یا اگر زمان خاصی مدّنظر باشد همان زمان را به صورت منصوب بکار می‌برند، مثلا؛ «ظهراً» یا «صباحاً» یا «لیلاً».
عبارات پرکاربرد اعلام ساعت به عربی
در آخرین بخش از این آموزش می‌خواهیم عبارات پرکاربرد ساعت به عربی را به شما نشان بدهیم. عباراتی که باید برای سؤال و جواب از ساعت به عربی بدانید را در قالب مثال‌هایی در کادر زیر مشاهده می‌کنید:
| فارسی | عربی |
| ساعت چنده؟ | کَمِ السّاعه؟ |
| رأس ساعت هفت، هفت تمام (مثال) | السّابعه تماماً |
| ساعت چهار عصر | الرّابعه مساءاً |
| ساعت هشت صبح | الثّامنه صباحاً |
| ساعت دوازده ظهر | الثّانیه‌عشرَ ظهراً |
| ساعت دهِ شب | العاشِرَه لیلاً |
| ساعت یک و نیم است. | السّاعهُ، الواحدهُ و النّصف. |
| ساعت دو و ربع | الثّانیهُ وَ الرّبع |
| یک ربع به سه | الثّالثه إلّا الرّبع |
| بیست دقیقه به نه | التّاسعه إلّا عِشرون، عشرون دقیقه إلی التّاسعَه |
خب در این مقاله سعی کردیم تا کوتاه‌ترین راه یادگیری خواندن، نوشتن و گفتن ساعت به عربی را به شما بگوییم. هر چند یادگیری و تسلط کامل این بخش نیازمند تمرین و تکرار فراوان است.
خیلی عالیه نکات نهمی توش هست
سلام.وقتتون بخیر.خیلی خیلی خوب بود نکاتی ک فرموده بودید…متشکر
سلام. نظر لطف شماست.
سلام. ممنون از مقاله خوب‌تون. خیلی به دردم خورد. تشکر
ببخشید مگه بیست دقیقه مانده ب نه که مثال آخر اوردین اینجوری نمیشه که
التاسعه إلا عشرین
ولی شما با عشرون گفتین
ممنون میشم توضیحشو بدونم
میتونیم از هر دو تا پسوند هم استفاده کنیم هم عشرون درسته و هم عشرین
از بقیه قسمت ها فرصت نشده ولی از بخش اعداد و ساعت خیلی استفاده کردم ممنونم من نواموز هستم در عربی
خب مثلا ٧:٣٠چی میشه
شما باید بگید چی میشه 🙂
السابعه و النصف
الساعه الثامنه النصف
عالی بود
ان شالله هممون بریم کربلا تو عراق ساعت بپرسیم 😅💚🤲
خیلی ممنون
انشاالله
عالی
مگر طبق قواعد، یکان عدد مرکب وقتی از ۳ تا ۹ باشد، از لحاظ جنسیت مخالف معدود نیست ؟
پس ۵۶ دقیقه نمیشه الستَّه و خمسون دقیقهَ؛ میشه الستَّ و خمسونَ دقیقهَ !!!
عالی بود عالییییی
سلام خوب هستین
اگه بخوایم بگیم ۴۵ دقیقه تا ۴ باید چجوری بگیم
سلام. چرا با چنگال میخواید غذا بخورید؟
به جاش بهتر نیست بگیم سه و ربع؟ الثالثه و الربع
سلام
من یه سوال داشتم
چرا هنگام گفتن ساعت ها به عربی به ساعت یک نمیگیم الاوله، میگیم الواحده؟؟
آیا یک استثنا هست؟
سلام. الأوله اصلا تو زبان عربی نداریم. مونث أول میشه أولی.
و اینکه چرا میگیم الواحده بخاطر اینه که عددی که برای عقربه ساعت‌شمار میاریم باید عدد ترتیبی باشه. عدد ترتیبی برای عدد یک در زبان عربی «واحد» هست که اینجا چون ساعت مونثه از «الواحده» استفاده میکنیم.
نه دیگه عدد ترتیبی برای یک ،«الاول و الاولی» هست ولی در مورد ساعت استثنا هست و الواحد استفاده میکنیم