آموزش کامل اعداد عربی با فیلم و جدول | یادگیری تضمینی

یادگیری مکالمه عربی بدون یادگیری اعداد عربی امکان‌پذیر نیست! اعداد عربی در بسیاری از موارد مثل بیان ساعت (زمان)، روزهای سال و ماه و هفته، تعداد اشیاء و… که بخش بزرگی از زبان عربی را شکل می‌دهد، کاربرد دارد. یادگیری اعداد عربی برای هر زبان آموز ضرورت دارد. ما می‌خواهیم یک‌بار برای همیشه مبحث اعداد به زبان عربی را به صورت خلاصه و کامل آموزش دهیم. شما هم با ما همراه باشید تا یک‌بار برای همیشه مشکل یادگیری اعداد به عربی را حل کنید!

یادگیری اعداد عربی در ده دقیقه!

آموزشگاه سامی برای راحتی یادگیری اعداد به عربی، فیلم آموزش اعداد عربی در ده دقیقه را برای شما آماده کرده است. این فیلم بهترین آموزش اعداد به عربی است که برای شما آماده شده است. شما با دیدن این فیلم می‌توانید به راحتی مبحث اعداد عربی فرابگیرید و مشکل بزرگ اعداد عربی را یک بار برای همیشه حل کنید.

مشاهده در کانال آپارات آموزشگاه سامی

اما اگر مایل به مشاهده فیلم نیستید و دوست دارید با استفاده از متن، عکس و جدول اعداد عربی را یاد بگیرید، همراه ما باشید.

عدد و معدود

دو اصطلاحی که در ابتدای کار نیاز است تا به آن اشاره کنیم عدد و معدود است.

عدد چیست؟ اگر بخواهیم قضیه را کمی پیچیده جلوه بدهیم باید بگوییم: عدد یک ماهیت مجرد است که برای توصیف کمیت استفاده می‌شود. اما خودمانیم همه -از کودک 4 ساله تا پیر 94 ساله- می‌دانیم عدد چیست و نیازی به تعریف ندارد!

اما معدود چیست؟ معدود یعنی چیزی که مورد شمارش واقع شده است. مثلا وقتی می‌گوییم 10 کتاب، 10 عدد ما و کتاب معدود ماست. با این توضیح مختصر ابتدا برویم سراغ اعداد در عربی و بعد هم معدودات!

انواع اعداد در عربی

اعداد در یک تقسیم کلی به دو بخش اصلی (شمارشی) و ترتیبی تقسیم می‌شود.

1. اعداد شمارشی در زبان عربی

این اعداد، در واقع همان اعداد اصلی و معمولی بوده که در فارسی از آن برای شمارش اشیاء استفاده می‌کنیم. اعدادی را که در فارسی به این صورت تلفّظ می‌کنیم؛ «یک، دو، سه، چهار،…» در زبان عربی مانند اعداد ذیل استفاده می‌شود: «واحِد، إثنان، ثلاث،…، احدعشَرَ، إثناعشَرَ، … ، عِشرون، … ، ثلاثون،…»

اما اعداد شمارشی یا اعداد اصلی در زبان عربی به چهاردسته تقسیم می‌شوند: «مفرد، مرکب، عقود و معطوف». که هرکدام از آن‌ها را به ترتیب بررسی می‌کنیم.

الف. اعداد مفرد – اعداد 1 تا 10 عربی

به اعداد «یک تا ده» در عربی عدد مفرد گفته می‌شود. علت نام‌گذاری این اعداد به مفرد هم چنانچه از ظاهر آنها مشخص است، این است که از یک بخش یعنی یک کلمه تشکیل شده‌اند. نکته مهم درباره اعداد مفرد، تفاوتی است که عدد یک و دو با سایر اعداد مفرد دارد. در عدد یک و دو معدود از لحاظ اعراب، تذکیر و تأنیث و تعداد مطابق با عدد آمده و قبل از عدد ذکر می‌شود ولی در سایر اعداد معدود پس از عدد ذکر شده، مخالف عدد از حیث تذکیر و تأنیث می‌آید، و باید به صورت جمع و مجرور ذکر شود، مانند «کتابٌ واحدٌ» در مقابل «ثلاثهُ کتبٍ».

اعداد اصلی مفرد بدین صورت است:

ب. اعداد مرکب – اعداد 11 تا 19 عربی

به اعداد «یازده تا نوزده» اعداد مرکب گفته می‌شود. وجه نام‌گذاری این اعداد هم با توجه به حرفی که در اعداد مفرد گفتیم مشخص خواهد بود. چون این اعداد از ترکیب دو کلمه تشکیل شده‌اند؛ آن را مرکب می‌نامند. در این اعداد هم مثل اعداد مفرد تطابق میان دو عدد اول (یعنی یازده و دوازده) با معدود لازم است برعکس سایر اعداد، مانند؛ «إحدی‌عشرهَ شجرهً» در مقابل «ثلاث‌عشرهَ کتاباً».

این اعداد را در جدول زیر ملاحظه می‌فرمایید:

ج. اعداد عقود

در عربی به اعداد ده‌گان، اعداد «عقود» گفته می‌شود. کلمه «عقد» در زبان عربی، به معنای «بسته» است و از آنجا که اعداد دهگان اعدادی رند هستند، گویا هر ده عدد را یک بسته به حساب آورده‌اند. و در اینجا مذکر و مؤنّث بودن مطرح نیست مانند «عشرون کتاباٌ» و «ثَمانون شجرهً».

در جدول زیر اعداد عقود را ملاحظه می‌کنید:

د. اعداد معطوف – اعداد 21 تا 99 عربی

به اعدادی که بین دو ده‌گان (عقود) قرار گرفته‌اند (به جز ده تا بیست)، اعداد «معطوف» گفته می‌شود. «عطف» در زبان عربی به معنای وصل شدن است. و دلیل نام‌گذاری این اعداد به معطوف، این است که این اعداد به یکدیگر به‌وسیله حرف «واو» وصل می‌شوند. همان‌طور که در مفردها گفتیم باید بین عدد یک و دو با معدود تطابق باشد، در اینجا هم اگر عدد به یکانِ یک یا دو ختم شد باید تطابق حاصل شود، مثلا «واحد و عشرون کتاباً» (بیست و یک کتاب) یا «خمسٌ و ستّون شجرهً» (شصت و پنج درخت).

به دلیل زیاد بودن این اعداد در جدول زیر تنها مثال‌هایی از این اعداد را مشاهده می‌کنید:

• نکته اعداد معطوف: در اعداد شمارشی، اعداد بین دو ده‌گان، ابتدا یکان و سپس ده‌گان تلفّظ می‌شود. (مانند: «خمس و اربعون دقیقهً» یا «ستّه و خمسون کتاباً»)، اما چنانچه عدد «صد» یا «هزار» یا بالاتر باشد، ابتدا اعداد صد و هزار ذکر می‌شوند: (مانند؛ «مئه و خمسه و اربعونَ کتاباً» (145 کتاب) یا «ألفان و ثلاثمئه و إثنان و ستّون کتاباً» (2362 کتاب))

2. اعداد ترتیبی در زبان عربی

همان گونه که در فارسی برای بیان ترتیب و جایگاه و رتبه، از الفاظی متفاوت از اعداد شمارشی یا اعداد اصلی استفاده می‌کنیم. مانند: «اول، دوم، سوم، چهارم،…» در زبان عربی نیز الفاظ متفاوتی برای این منظور وجود دارد که برخی از آن‌ها با فارسی مشترک و برخی هم مورد استفاده در زبان فارسی هستند. در زیر تعدادی از اعداد عربی ترتیبی نوشته شده‌است:

نکته 1: برای استفاده از اعداد ترتیبی به شکل مؤنث و یا به عبارتی برای «تأنیث» اعداد فوق، کافی‌ست یک «ه» (تاء تأنیث) در آخر اعداد اضافه کنید: «العاشر: العاشره». از عدد یازده به بعد هم این حرف این ه تأنیث به هردو کلمه اضافه می‌شود. «الثالث عشر: الثالثه عشره». هم‌چنین تأنیث عدد «أوّل» برخلاف سایر اعداد ترتیبی قاعده‌مند نیست و مؤنث آن «أولی» است: «الأول:الأولی».

نکته 2: در اعداد ترتیبی کلّا عدد و معدود از حیث تذکیر و تأنیث مطابقت دارند. مثلا در اعداد مرکب باید هر دو جزء طبق معدود مذکر یا مؤنّث آورده شوند و گفته شود «الکتاب الخامس عشر». یا در عقود «الکتاب العشرون» و در اعداد معطوف «الکتاب الثالث و الخمسون». فقط نکته این است که باید لفظ عدد بعد از معدود ذکر شود.

معدود در عربی

اما می‌رسیم به سخت‌ترین بخش آموزش و یادگیری اعداد به زبان عربی! همانطور که گفتیم معدود یعنی چیزی که مورد شمارش واقع شده است. معدود هم در عربی ضابطه خاص خود را دارد که برای هر دسته از اعداد به گونه‌ای است. ابتدا به بررسی دسته‌های مختلف معدود در اعداد می‌پردازیم:

• معدود در عدد «یک»: خود کلمه به شکل مفرد به‌کار می‌رود: کتابٌ. و یا جهت تأکید بر یکی بودن معدود کلمه «واحد» یا «واحده» را به آخر آن اضافه می‌کنیم. مانند: کتاب واحد، نخله واحده
• معدود در عدد «دو»: در حالت مذکر باید کلمه را با افزودن «ـانِ» یا «ـینِ» مثنّی کرد: «کتابان» (مرفوع) و «کتابین» (منصوب و مجرور). و در حالت مؤنث، با افزودن «ـتانِ» و «ـتینِ»: سیّارتان، سیّارتین
• معدود در اعداد سه تا ده: این اعداد به معدود به صورت مجرور (حرکت کسره) و به شکل جمع به کار برده می‌شوند: «ثلاثه کتبٍ» یا «أربع بناتٍ»
• معدود در اعداد یازده به بالا: از یازده به بالا معدود را نصب (حرکت فتحه) داده و به شکل مفرد بکار می‌رود: «اثنی‌عشرَ کتاباً» یا «سبعه‌عشرَ رجلاً»

صد، هزار و …

آخرین بخش که می‌شود گفت یک استثنای پر بند و بساط است! مربوط می‌شود به دو عدد صد و هزار:

– عدد 100 (مئه) و 1000 (ألف)، فقط در صورتی که مفرد و مثنی باشند به کلمه مابعد خود اضافه می‌شوند. (یعنی معدود حرکت کسره می‌گیرد): «مئه کتابٍ» یا «ألفین سیّارهٍ».

– و اگر مفرد و مثنی نباشند مانند «ثلاثه آلافٍ» 3000 حکم سایر اعداد بالاتر از یازده را دارند. (معدود منصوب)

– هم‌چنین میلیون در زبان عربی به «ملیون» و میلیارد به «ملیار» تبدیل می‌شود.

– و نکته آخر اینکه در این اعداد (100، 1000، 1000000 و الی آخر…) فرقی ندارد که از عدد اصلی استفاده کنیم یا عدد ترتیبی، در هر دو حالت تغییری در معدود حاصل نمی‌شود: «الشّخص الألف و الأربعمئه و الثّالث و العشرون» (نفر هزار و چهارصد و بیست و سوم).

نکته آخر – معدود اعداد ترتیبی

نکاتی که تا اینجای کار بیان شد مربوط به اعداد شمارشی بود. اعداد ترتیبی در زبان عربی، به صورت صفت بر وزن «فاعل» یا «فاعله»، مطابق با معدود از لحاظ تانیث و تذکیر و معرفه و نکره بودن به کار می‌رود، مثلا گفته می‌شود؛ «الطّابق الثّالث» (طبقه سوم) یا «الحلقه التّاسعه» (قسمت نهم).

خب با این نکته تقریبا تمامی نکات آموزش اعداد به زبان عربی را برای شما بیان کردیم.

در تصویر زیر می‌توانید خلاصه‌ای از مباحثی که بیان شد را ببینید:

برای بزرگ‌نمایی بر روی تصویر کلیک کنید.

در این مقاله سعی کردیم اطلاعات کاملی از عدد و معدود به زبان عربی در اختیار شما قرار دهیم. این بخش یکی از سخت‌ترین و بدقلق‌ترین بخش‌های یادگیری مکالمه عربی است!

اما نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که مسلط شدن به اعداد در زبان عربی، بیش از هرچیز نیازمند تلاش و تمرین مداوم شماست! پس از همین الآن تمرین خود را شروع کنید و سعی کنید هرچیزی که می‌بینید را به عربی برای خود بشمارید!